جراحی کاهش وزن به عنوان جراحی چاقی و متابولیک نیز شناخته می شود. این اصطلاحات به خاطر تأثیر این عمل ها بر وزن بیماران و سلامت متابولیسم آنها (تجزیه غذا به انرژی) می باشد. این عمل ها علاوه بر توانایی در درمان چاقی، در درمان دیابت، فشار خون بالا، آپنه خواب و کلسترول بالا و بسیاری از بیماری های دیگر بسیار موثر هستند. همچنین توانایی جلوگیری از مشکلات تهدید کننده سلامتی در آینده را دارد. این مزایا به بیماران مبتلا به چاقی که کاندیدای این جراحی هستند ، اجازه می دهد تا از کیفیت زندگی بهتر و طول عمر بیشتری برخوردار شوند.
اعمال متابولیک و چاقی امروزی در طول چندین دهه اصلاح شده است و یکی از بهترین درمان های مطالعه شده در پزشکی مدرن است. آنها با برش های کوچک با استفاده از تکنیک های جراحی کم تهاجمی (جراحی لاپاراسکوپی و رباتیک) انجام می شوند. این پیشرفتها به بیماران اجازه میدهد تا تجربه کلی بهتری با درد کمتر، عوارض کمتر، اقامت کوتاهتر در بیمارستان و بهبودی سریعتر داشته باشند. این عمل ها بسیار ایمن هستند و میزان عوارض آن کمتر از عمل های معمولی مانند برداشتن کیسه صفرا، هیسترکتومی و تعویض مفصل ران است.
هدف از این عمل ها اصلاح معده و روده برای درمان چاقی و بیماری های مرتبط با آن است. این عمل ها ممکن است معده را کوچکتر کند و همچنین بخشی از روده را دور بزند. این منجر به مصرف غذای کمتر و تغییر در نحوه جذب غذا برای انرژی در بدن و در نتیجه کاهش گرسنگی و افزایش سیری می شود. این روش ها توانایی بدن برای رسیدن به وزن مناسب را بهبود می بخشد.
رویه های رایج تایید شده توسط انجمن آمریکایی جراحی متابولیک و چاقی در زیر فهرست شده و توضیح داده شده است. هر جراحی مزایا و معایب بالقوه خود را دارد. جراح چاقی شما سابقه سلامتی شما را بررسی می کند و با شما همکاری می کند تا مشخص کند کدام جراحی برای شما بهترین است.
اسلیو گاسترکتومی
اسلیو گاسترکتومی یا اسلیو لاپاروسکوپی که اغلب “اسلیو” نامیده می شود، با برداشتن تقریباً 80 درصد از معده انجام می شود. معده باقی مانده به اندازه و شکل یک موز است.
روش
معده از اندام های مجاور و امنتوم شکم آزاد می شود.
با استفاده از منگنه های جراحی 80 درصد ازحجم معده برداشته می شود و آن را بسیار کوچکتر می کند.
معده جدید غذا و مایعات کمتری را در خود نگه می دارد و به کاهش مقدار غذا (و کالری) مصرفی کمک می کند. با برداشتن بخشی از معده که بیشتر «هورمون گرسنگی» یا گرلین را ترشح میکند، اشتها کم میشود، حس سیری افزایش می یابد و به بدن اجازه میدهد تا روند کاهش وزن را طی کند و به وزن ایده آل برسد و همچنین قند خون را کنترل کند. در این عمل دستکاری دستگاه گوارش بسیار کمتر است و روده کوچک درگیر نمی شود.
مزایا اسلیو
زمان جراحی از نظر فنی ساده و کوتاه تر
می تواند در بیماران خاصی با شرایط پزشکی پرخطر انجام شود
ممکن است به عنوان اولین قدم برای بیماران مبتلا به چاقی شدید انجام شود
ممکن است به عنوان پلی برای بای پس معده استفاده شود
کاهش وزن موثر و بهبود شرایط مرتبط با چاقی
معایب
روش غیر قابل برگشت
ممکن است باعث رفلاکس و سوزش معده شود
تاثیر کمتری بر متابولیسم در مقایسه با روش بای پس
بای پس معده
بای پس معده Roux-en-Y اکنون بیش از 50 سال است که انجام می شود و از سال 1993 باروش لاپاراسکوپی انجام می شود. این یکی از رایج ترین اعمال است و در درمان چاقی بسیار موثر است. و بیماری های مرتبط با چاقی استفاده می شود. این نام یک اصطلاح فرانسوی به معنای “به شکل Y” است.
روش
ابتدا معده به قسمت بالایی (کیسه ای) کوچکتر تقسیم می شود که به اندازه یک تخم مرغ است. قسمت بزرگتر معده دور زده می شود و دیگر غذا را ذخیره یا هضم نمی کند.
روده کوچک نیز تقسیم شدهو یک متر ابتدایی آن کنار گداشته می شود و مابقی به کیسه معده جدید متصل می شود تا غذا عبور کند. قسمت روده کوچک که معده بای پس یا بزرگتر را خالی می کند تقریباً 115 سانتی متر پایین دست به روده کوچک متصل می شود و در نتیجه یک اتصال روده شبیه به شکل حرف Y ایجاد می شود.
در نهایت اسیدهای معده و آنزیم های گوارشی از معده دور زده و قسمت اول روده کوچک با غذایی که خورده می شود مخلوط می شود.
چگونه کار می کند؟
بای پس معده به روش های مختلفی عمل می کند. مانند بسیاری از روشهای چاقی، کیسه معده تازه ایجاد شده کوچکتر است و میتواند غذای کمتری را در خود نگه دارد، که به این معنی است که کالری کمتری مصرف میشود. علاوه بر این، غذا با قسمت اول روده کوچک تماس پیدا نمی کند و این باعث کاهش جذب می شود. از همه مهمتر، اصلاح دوره غذایی از طریق دستگاه گوارش تأثیر عمیقی در کاهش گرسنگی، افزایش سیری و اجازه رسیدن به بدن و حفظ وزن سالم دارد. تأثیر بر هورمون ها و سلامت متابولیک اغلب منجر به بهبود دیابت بزرگسالان حتی قبل از کاهش وزن می شود. این عمل همچنین به بیماران مبتلا به ریفلاکس کمک می کند و اغلب علائم به سرعت بهبود می یابند. همراه بامصرف و انتخاب غذای مناسب، بیماران باید از محصولات حاوی تنباکو و کلا ترکیبات نیکوتینی و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن اجتناب کنند.
مزایای بای پس
کاهش وزن قابل اعتماد و طولانی مدت
برای بهبود شرایط مرتبط با چاقی موثر است
تکنیک جراحی بهینه و به اصطلاح گلد استاندارد
معایب بای پس
از نظر فنی در مقایسه با اسلیو گاسترکتومی پیچیده تر است
کمبود ویتامین و مواد معدنی بیشتر از اسلیو گاسترکتومی است
خطر عوارض روده کوچک و انسداد وجود دارد
خطر ایجاد زخم، به ویژه با استفاده از داروهایNSAID یا تنباکو وجود دارد
ممکن است باعث “سندرم دامپینگ” شود، احساس سرگیجه حالت تهوع و سبکی سر پس از خوردن یا نوشیدن، به ویژه شیرینی جات
نوار معده قابل تنظیم از سیلیکون ساخته شده که در اطراف قسمت بالایی معده قرار می گیرد تا میزان غذای مصرفی فرد را محدود کند. از سال 2001 در ایالات متحده انجام می شود. تأثیر آن بر بیماری های مرتبط با چاقی و کاهش وزن طولانی مدت کمتر از سایر روش ها است. بنابراین استفاده از آن در دهه گذشته کاهش یافته است.
روش نوار معده قابل تنظیم
این وسیله در اطراف قسمت بالایی معده قرار می گیرد و یک کیسه کوچک در بالای باند ایجاد می کند.
چگونه کار می کند؟
احساس سیری به اندازه دهانه بین کیسه و بقیه قسمت های معده بستگی دارد. اندازه دهانه را می توان با تزریق مایع از طریق پورت زیر پوست تنظیم کرد. غذا به طور معمول از معده عبور می کند، اما با باز شدن کوچکتر باند محدود می شود. این روش برای درمان دیابت نوع 2 موفقیت کمتری دارد و تأثیرآن بر متابولیسم اندک است.
مزایا:
کمترین میزان عوارض در اوایل بعد از جراحی
بدون تقسیم معده یا روده
بیماران می توانند در روز جراحی به خانه بروند
در صورت نیاز می توان باند را جدا کرد
کمبود ویتامین و مواد معدنی حداقل است
معایب:
کاهش وزن کندتر و کمتر نسبت به سایر روش های جراحی
خطر حرکت باند (لغزش) یا آسیب به معده در طول زمان (فرسایش) وجود دارد.
بعد از مدتی باند باید از بدن خارج شود
می تواند منجر به مشکلات بلع و بزرگ شدن مری شود
انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه (BPD/DS)
انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ اثنی عشر که به اختصار BPD-DS نامیده می شود، با ایجاد یک کیسه معده لوله ای شکل شبیه به جراحی اسلیو آغاز می شود. شبیه بای پس معده است که در آن قسمت بیشتری از روده کوچک استفاده نمی شود.
روش
پس از ایجاد معده آستین مانند، اولین قسمت روده کوچک از معده جدا می شود.
سپس قسمتی از روده کوچک بالا آورده و به خروجی معده تازه ایجاد شده متصل می شود، به طوری که وقتی بیمار غذا می خورد، غذا از کیسه آستین عبور کرده و به قسمت آخر روده کوچک می رود.
چگونه کار می کند؟
معده کوچکتر که به شکل موز است باعث می شود بیماران غذای کمتری بخورند. جریان غذا تقریباً 75 درصد از روده کوچک را دور می زند، این منجر به کاهش قابل توجهی در جذب کالری و مواد مغذی می شود. بیماران باید پس از جراحی از ویتامین ها و مکمل های معدنی استفاده کنند. حتی بیشتر از بای پس معده و اسلیو گاسترکتومی، BPD-DS بر هورمون های روده تأثیر می گذارد به گونه ای که گرسنگی را کاهش می دهد، سیری را افزایش می دهد و کنترل قند خون را بهبود می بخشد. BPD-DS به عنوان موثرترین عمل متابولیک تایید شده برای درمان دیابت نوع 2 در نظر گرفته می شود.
مزایا:
درمان موثر چاقی
بر هورمونهای روده تأثیر میگذارد و باعث گرسنگی کمتر و سیری بیشتر بعد از غذا میشود
این موثرترین روش برای درمان دیابت نوع 2 است
معایب
نسبت به سایر روش ها میزان عوارض کمی بالاتر است
بیشترین سوء جذب و احتمال بیشتر کمبود ویتامین ها و ریز مغذی ها
ریفلاکس و سوزش معده می تواند ایجاد شود یا بدتر شود
خطر اجابت مزاج شل و مکرر(اسهال مداوم)
جراحی پیچیده تر که نیاز به زمان عمل بیشتری دارد
آناستوموز منفرد دئودنو-ایلئال بای پس با اسلیو گاسترکتومی (SADI-S)یا مینی بای پس
بای پس آناستوموز اثنی عشر-ایلئوال با اسلیو گاسترکتومی، که به آن SADI-S گفته می شود، جدیدترین روشی است که توسط انجمن جراحی متابولیک و چاقی آمریکا تایید شده است. در حالی که شبیه BPD-DS است، SADI-S سادهتر است و زمان کمتری برای انجام آن نیاز دارد، زیرا تنها یک اتصال روده جراحی وجود دارد.
روش
این عمل به همان روشی که گاسترکتومی اسلیو انجام می شود، شروع می شود و معده لوله ای شکل کوچکتری ایجاد می کند.
قسمت اول روده کوچک درست بعد از معده تقسیم می شود.
یک حلقه روده چند فوت از انتهای آن اندازه گیری می شود و سپس به معده متصل می شود. این تنها اتصال روده ای است که در این روش انجام می شود.
چگونه کار می کند؟
هنگامی که بیمار غذا می خورد، غذا از کیسه و مستقیماً به قسمت دوم روده کوچک می رود. سپس غذا با شیره های گوارشی قسمت اول روده کوچک مخلوط می شود. این باعث جذب کافی ویتامین ها و مواد معدنی برای حفظ سطح سالم تغذیه می شود. این جراحی باعث کاهش وزن خوب همراه با گرسنگی کمتر، سیری بیشتر، کنترل قند خون و بهبود دیابت می شود.
مزایای
برای کاهش وزن طولانی مدت و بهبود دیابت نوع 2 بسیار موثر است
اجرای ساده تر و سریعتر (یک اتصال روده ای) نسبت به بای پس معده یا BPD-DS
گزینه ای عالی برای بیماری که قبلا گاسترکتومی اسلیو انجام داده و به دنبال کاهش وزن بیشتر است
معایب
ویتامین ها و مواد معدنی به خوبی در گاسترکتومی آستین یا نوار معده جذب نمی شوند
احتمال بدتر شدن یا ایجاد رفلاکس
خطر اجابت مزاج شل و مکرر( اسهال مکرر)
بیماری های مرتبط یا چاقی:
تعریف چاقی
چاقی دیگر به عنوان یک موضوع زیبایی که ناشی از پرخوری و عدم کنترل اشتها است، در نظر گرفته نمی شود. سازمان بهداشت جهانی (W.H.O.) همراه با انجمن های پزشکی و علمی ملی و بین المللی، اکنون چاقی را به عنوان یک بیماری پیشرونده مزمن ناشی از عوامل محیطی و ژنتیکی متعدد می شناسند.
بیماری چاقی نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از نظر سلامت فردی و اجتماعی، طول عمر و رفاه روانی بسیار هزینه بر است. چاقی به دلیل ماهیت پیشرونده اش نیاز به درمان و کنترل مادام العمر دارد.
اندازه گیری چاقی
بیماری چاقی با تجمع بیش از حد چربی در بدن مشخص می شود. ابزارهای مختلفی برای ارزیابی میزان چربی در مقابل بافت بدون چربی در بدن موجود است. با این حال، با توجه به هزینه این ابزار و زمان مورد نیاز برای ارزیابی چربی بدن، چاقی از نظر بالینی با معیارهایی تعریف میشود که چاقی را از روی وزن بدن و ساختار بدن تخمین میزند.
وزن ایده آل بدن (IBW)
یکی از این تخمین ها برای اندازه بدن، وزن ایده آل بدن (IBW) است، عددی که از جدول شرکت بیمه عمر متروپولیتن به دست می آید. جدول IBW بر اساس داده های مرگ و میر است و به وزن بدن و همچنین چارچوب بدن نیاز دارد، معیاری که توسط بسیاری از کارشناسان به عنوان یک معیار دلخواه در نظر گرفته می شود. با استفاده از این جدول، اضافه وزن و چاقی با درصد وزن بیش از IBW تعریف می شود.
شاخص توده بدنی (BMI)
شاخص توده بدنی (BMI) معیار دیگری است که برای تعریف اضافه وزن و چاقی استفاده می شود و تخمین دقیق تری از چاقی بدن نسبت به IBW اسن. مطالعات جمعیت های بزرگ نشان می دهد که BMI به طور کلی میزان چربی بیش از حد بدن یک بزرگسال را منعکس می کند، اگرچه استثنائات خاصی وجود دارد، مانند BMI یک زن باردار، یک ورزشکار، یک بدنساز یا افراد مسن. با این حال، BMI لزوماً توزیع چربی در افراد (شکم در مقابل محیط) را در نظر نمی گیرد و اندازه گیری خوبی برای فعالیت متابولیک بافت چربی فرد نیست.
BMI با در نظر گرفتن قد و وزن افراد را می توان با استفاده از نمودار BMI تعیین کرد یا طبق یکی از فرمول های زیر محاسبه کرد:
(1) وزن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر قد بر حسب متر مربع (BMI = kg/m2)
یا
(2) وزن بر حسب پوند تقسیم بر قد بر حسب اینچ مجذور و این مقدار در 705 ضرب می شود
افزایش وزن
افزایش وزن یکی دیگر از عوامل افزایش وزن است افزایش وزن باعث ایجاد تغییرات هورمونی، متابولیک و مولکولی در بدن می شود که خطر تجمع بیشتر چربی را افزایش می دهد. چنین تغییرات بیولوژیکی مرتبط با چاقی، توانایی بدن برای اکسید کردن (سوزاندن) چربی برای انرژی، افزایش تبدیل گلوکز (کربوهیدرات) به چربی و افزایش ظرفیت بدن برای ذخیره چربی در انبارهای ذخیره چربی (بافت چربی) را کاهش می دهد. این بدان معناست که کالری بیشتری به عنوان چربی ذخیره می شود. بدتر از آن، چاقی بر برخی از تنظیم کننده های اشتها و گرسنگی تأثیر می گذارد، به گونه ای که می تواند منجر به افزایش اندازه وعده غذایی و دفعات غذا خوردن شود. بنابراین، افزایش وزن، بیولوژی بدن را به گونه ای تغییر می دهد که به نفع افزایش وزن و چاقی بیشتر است.
شرایط مرتبط با چاقی:
تعدادی دیگر از شرایط مرتبط با چاقی به پیشرفت بیماری کمک می کند. چاقی باعث کاهش تحرک و میزان کالری می شود که در انجام فعالیت می سوزانند. افزایش وزن همچنین ممکن است باعث ناراحتی روانی یا عاطفی شود که به نوبه خود باعث ایجاد تغییرات هورمونی می شود که ممکن است با تحریک اشتها و افزایش جذب چربی در انبارهای ذخیره چربی باعث افزایش وزن بیشتر شود.
مدت زمان مفید خواب با افزایش وزن به دلیل تعدادی از شرایطی که کیفیت خواب را مختل می کند، کاهش می یابد، مانند درد، آپنه خواب و سایر مشکلات تنفسی، تکرر ادرار، استفاده از برخی داروها، و تنظیم تغییر دمای بدن. کوتاه شدن مدت خواب، به نوبه خود، هورمون های خاصی تولید می کند که هم اشتها را تحریک می کند و هم جذب چربی را به انبارهای ذخیره چربی افزایش می دهد.
رژیم های غذایی:
رژیم غذایی کم کالری درمان اولیه اضافه وزن و چاقی است، اما رژیم غذایی نیز در پیشرفت چاقی نقش دارد. کاهش وزن در رژیم غذایی باعث پاسخهای بیولوژیکی میشود که در درازمدت باقی میمانند و به بازیابی وزن کمک میکنند. یکی از این پاسخ ها بر تعادل انرژی تأثیر می گذارد. وقتی فردی وزن کم می کند، بدن «فکر می کند» گرسنه است و برای حفظ کالری مصرف انرژی کاهش می یابد. کاهش مصرف انرژی با کاهش وزن رژیمی مستلزم آن است که برای حفظ کاهش وزن، رژیمگیرنده حتی کالری کمتری نسبت به فردی هماندازه بدن که هرگز رژیم نداشته است، مصرف کند. با این حال، کمتر خوردن به دنبال یک رژیم غذایی دشوار است، زیرا تغییرات طولانی مدت در تنظیم کننده های اشتها وجود دارد که میل به خوردن و مقدار غذایی را که می توان مصرف کرد را افزایش می دهد. چنین تغییرات ناشی از رژیم غذایی باعث تعادل مثبت انرژی و بازیابی وزن می شود و از آنجایی که شرایط ایجاد کننده کاهش مصرف انرژی و افزایش میل به غذا خوردن در طولانی مدت باقی می ماند، فرد اغلب نه تنها تمام وزن از دست رفته خود را به دست می آورد، بلکه حتی بیشتر.
یکی دیگر از واکنشهای بیولوژیکی که در رژیمهای غذایی رخ میدهد، تغییراتی در متابولیسم چربی است که توانایی بدن برای سوزاندن چربی را کاهش میدهد و ظرفیت ذخیرهسازی چربی در انبارهای چربی (ذخایر چربی) را افزایش میدهد. با کاهش وزن در رژیم غذایی، مقدار چربی رژیمی که بدن می سوزاند تقریباً 50 درصد کاهش می یابد. علاوه بر این، رژیم غذایی میزان چربی سوزانده شده توسط بدن برای سوخت را در حین فعالیت هایی مانند پیاده روی، تمیز کردن خانه، درست کردن شام یا کار با کامپیوتر کاهش می دهد. کاهش میزان چربی سوزانده شده برای سوخت بدنبال کاهش وزن در رژیم غذایی باعث می شود تا چربی بیشتری در انبارهای ذخیره چربی جذب شود و رژیم غذایی ظرفیت ذخیره چربی را حتی بیشتر از قبل از رژیم غذایی برای ذخیره چربی افزایش می دهد. در مجموع کاهش وزن در رژیم غذایی، استفاده از چربی را برای سوخت کاهش می دهد و ظرفیت چربی هایی را که برای ذخیره سازی استفاده نمی شود افزایش می دهد. این تغییرات منجر به افزایش تدریجی تجمع چربی می شود حتی اگر فرد پرخوری نداشته باشد.
عوامل متعددی که بر زمینه ژنتیکی اثر می گذارند باعث افزایش وزن و چاقی می شوند. شرایط مرتبط با افزایش وزن و تغییرات بیولوژیکی در بدن که در نتیجه افزایش وزن رخ می دهد به پیشرفت بیماری کمک می کند و اغلب فرد را در یک چرخه باطل افزایش وزن به دام می اندازد. اگر نگران وزن خود هستید، لطفاً با پزشک مراقبت های اولیه خود صحبت کنید تا در مورد چگونگی بهبود وزن و سلامت خود بیشتر بدانید.و اگر از اضافه وزن بالا رنج می برید و چاقی برای شما بیماری شده است و رژیم و ورزش برای شما جواب نداده است در اسرع وقت به یک جراحی متخصص لاپاروسکپی برای مشاوره یکی از جراحی های چاقی مراجعه کنید.